
Landeshaus
Urząd Prowincji
26.07.1942 rok
Słowo LANDESHAUS oznacza Dom Krajowy. Budynek został zbudowany w latach 1927-1929 przy ówczesnej Jastrower Allee 33/35 (al. Niepodległości) jako siedziba parlamentu krajowego Marchii Posen – Westpreussen (Poznań – Prusy Zachodnie) i mieścił również różne obsługujące go urzędy. Na parterze i dwóch pietrach znajdowały się ( i nadal się znajdują) pokoje biurowe. Masywna wieża od strony północnej mieści wielką salę posiedzeń (16x11m) z galeriami dla publiczności.
Znana także pod nazwą Adlersaal – sala Orła – z uwagi na wizerunek takowego, który sie tam mieścił. Odbywały się w nim także bale.
Piętrowy budynek (na zdjęciu po lewej – słabo widoczny, zasłonięty wieżą) mieszczący dzisiaj Wydział Paszportów to byłe mieszkanie prezesa krajowego. Dzisiaj ten urząd można byłoby nazwać – marszałek sejmiku wojewódzkiego.
Poświęcenie tej budowli miało miejsce 30 kwietnia 1929.
Szerokość fasady 90 m.
W latach od ???? (mam pierwsze dane z roku 1958) do 1975 było tutaj Liceum Pedagogiczne dla Wychowawczyń Przedszkoli. Przeniesione do Złotowa, gdyż budynek był potrzebny dla powstającego Urzędu Wojewódzkiego w Pile. (źródło: forum.dawna.pila.pl)

R.A.D. Abteilung Schneidemühl Tagesraum Reichsarbeitsdienst
RAD: niem. Służba Pracy Rzeszy – masowa organizacja przystosowania obywatelskiego i wojskowego młodzieży w III Rzeszy, która w trakcie II wojny światowej wykonywała funkcje pomocnicze wobec Wehrmachtu.
PONIŻEJ:Regierungsdienstgebaude
Budynek w stanie surowym oddano w 1928 roku.
W 1929 roku w budynku funkcjonowały: Rejencja Prowincji i Wydziału Kultury. W gmachu miejsce dla siebie znalazły również liczne organizacje społeczne, na przykład Czerwony Krzyż i Niemiecki Związek Ogrodów Działkowych. Było tam również pięć mieszkań dla urzędników, a w piwnicach od strony Gwdy urządzono sklepy oraz kasyno.

Frh. v. Stein-Gymnasium
Hilfswerk “Packchenhilfe Ost”
Freiherr-vom-Stein-Gymnasium. Państwowe gimnazjum oddane do użytku w 1931 roku.
Hantkestraße/ W. Pola

3. Westpr. Infanterie Regiment Nr.129
Bromberg Karlstrasse, Graudenz Totalansicht, Inowrazlaw Panorama, Schneidemühl Kaserne 3 Battl. Inf. Rgt. 129
Erinnerung ad das 25 jährige Bestehen
Graudenz – 23. März 1906
III batalion 129 -go pułku piechoty w 1893 r został przeniesiony do Schneidemühl, a jego zadaniem prawdopodobnie miały być prace związane z usuwaniem zniszczeń po odwiercie studni. Batalion piechoty w kajzerowskiej armii to ok. 600 ludzi. 129 pp stacjonował w Grudziądzu (Graudenz).

Die Brutalitäts – Akte der polnischen Regierung. Ausgewiesene deutsche Optanten am Bahnhof von Schneidemühl.
Akty brutalności polskiego rządu. Zadeklarowani niemieccy optanci na dworcu kolejowym w Pile.

Physik und Chemiehaus
część liceum zbudowana przy budynku sądu przy Friedrichstr. (dzisiejsza ul. Spacerowa a wcześniej Bohaterów Stalingradu). Budynek z charakterystyczną mozaiką przetrwał wojnę.
Po wojnie mieścił się w nim internat Zespołu Szkół Ekonomicznych.
Rozebrany na przełomie lat 60. i 70. ze względu na budowę osiedla przy ul. Boh. Stalingradu. (źródło: www.dawna.pila.pl)
20.07.1928 rok
Pomnik Fryderyka Wielkiego (Denkmal Friedrich des Grossen)
Pomnik ten pierwotnie znajdował się w Bydgoszczy. Powstał z inicjatywy bydgoskiego Stowarzyszenia Rzemieślników, a projekt wykonał przyrodnik Uhlenhuth. Po pozytywnym ocenieniu projektu przez słynnego berlińskiego rzeźbiarza Christiana Raucha w Królewskiej Odlewni w Berlinie wykonano brązowy odlew. Kamień węgielny pod budowę pomnika położono 21 października 1861 r. Na tej uroczystości był obecny król Wilhelm I, wracający z koronacji w Królewcu do Berlina. Pomnik odsłonięto 31 maja 1862 r. w obecności następcy tronu z małżonką. Usytuowano go pośrodku bydgoskiego Starego Rynku, który wówczas nosił nazwę Placu Fryderyka (Friedrichsplatz). Przedstawiał on króla Fryderyka II Wielkiego (1712-86) trzymającego w prawej dłoni laskę, a w lewej – zwój papieru (wg tradycji był to plan Kanału Bydgoskiego, zbudowanego za panowania Fryderyka). Miało to symbolizować pracę króla nad odbudową kraju po wojnie z Austrią. Napis na cokole brzmiał: „Dem großen Könige Friedrich II., die dankbaren Bewohner des Netze-Gaues am 31. Mai 1862“ (w tłumaczeniu: „Wielkiemu królowi Fryderykowi II wdzięczni mieszkańcy okręgu noteckiego 31 maja 1862 r.”). Pomnik był popularnie nazywany „Alte Fritz” („Stary Fryc”). W 1919 r. Bydgoszcz znalazła się w granicach Polski. 15 lipca tego roku miejski radca budowlany Walther Hildt potajemnie wywiózł pomnik do Piły. Inicjatorem tej akcji był ostatni bydgoski i pierwszy pilski prezydent rejencji Friedrich von Bülow. 1 czerwca 1923 r. pomnik ustawiono przy drewnianym moście na Gwdzie koło kościoła katolickiego św. Janów. Został on ustawiony tak, by Fryderyk patrzył na wschód. Na cokole dodano napis: „Geborgen aus entrissenen Landen, wiedererrichtet in Schneidemühl am 1. Juni 1923“ („Ocalony z wydartej ziemi, na nowo wzniesiony w Pile 1 czerwca 1923 r.”). 21 kwietnia 1941 r. pomnik przeniesiono ponownie na bydgoski Stary Rynek. Już w styczniu 1945 r. brązowy posąg został przetopiony na cele wojenne.1)www.dawna.pila.pl

Moltkestr.
10.03.1931 rok
określenie odcinka od Milchstr. (ul. gen. Sikorskiego) do Friedrichstr. (ul. Boh. Stalingradu).

Reichsschulerheim
Dom Ucznia Rzeszy (Reichsschulerheim), zbudowany w latach 1926-28 wg projektu architekta miejskiego Walthera Hildta. W 1945 r. znajdowała się w nim komendantura wojsk radzieckich wyzwalających (i przy okazji zrównujących z ziemią) Piłę2)dawna.pila.pl.
06.10.1930 rok
Cmentarz
Przypisy
1. | ↑ | www.dawna.pila.pl |
2. | ↑ | dawna.pila.pl |