Stadt badeanstalt
Kąpielisko miejskie
11.5.1942
Landeshaus
Urząd Prowincji
26.07.1942 rok
Słowo LANDESHAUS oznacza Dom Krajowy. Budynek został zbudowany w latach 1927-1929 przy ówczesnej Jastrower Allee 33/35 (al. Niepodległości) jako siedziba parlamentu krajowego Marchii Posen – Westpreussen (Poznań – Prusy Zachodnie) i mieścił również różne obsługujące go urzędy. Na parterze i dwóch pietrach znajdowały się ( i nadal się znajdują) pokoje biurowe. Masywna wieża od strony północnej mieści wielką salę posiedzeń (16x11m) z galeriami dla publiczności.
Znana także pod nazwą Adlersaal – sala Orła – z uwagi na wizerunek takowego, który sie tam mieścił. Odbywały się w nim także bale.
Piętrowy budynek (na zdjęciu po lewej – słabo widoczny, zasłonięty wieżą) mieszczący dzisiaj Wydział Paszportów to byłe mieszkanie prezesa krajowego. Dzisiaj ten urząd można byłoby nazwać – marszałek sejmiku wojewódzkiego.
Poświęcenie tej budowli miało miejsce 30 kwietnia 1929.
Szerokość fasady 90 m.
W latach od ???? (mam pierwsze dane z roku 1958) do 1975 było tutaj Liceum Pedagogiczne dla Wychowawczyń Przedszkoli. Przeniesione do Złotowa, gdyż budynek był potrzebny dla powstającego Urzędu Wojewódzkiego w Pile. (źródło: forum.dawna.pila.pl)
R.A.D. Abteilung Schneidemühl Tagesraum Reichsarbeitsdienst
RAD: niem. Służba Pracy Rzeszy – masowa organizacja przystosowania obywatelskiego i wojskowego młodzieży w III Rzeszy, która w trakcie II wojny światowej wykonywała funkcje pomocnicze wobec Wehrmachtu.
Konzerthaus “Reichsadler”
Kasernement, Koszary
Kasyno Oficerskie od Ogrodu
27.04.1916
Städt. Krankenhaus u. Kgl. Lehrerseminar
Szpital miejski,
26/2/1916
Stadtisches Krankenhaus u. Konigl. Lehrerseminar
Szpital Miejski
19.9.1912
PONIŻEJ:Regierungsdienstgebaude
Budynek w stanie surowym oddano w 1928 roku.
W 1929 roku w budynku funkcjonowały: Rejencja Prowincji i Wydziału Kultury. W gmachu miejsce dla siebie znalazły również liczne organizacje społeczne, na przykład Czerwony Krzyż i Niemiecki Związek Ogrodów Działkowych. Było tam również pięć mieszkań dla urzędników, a w piwnicach od strony Gwdy urządzono sklepy oraz kasyno.
Reichsdankhaus
13.11.1929 rok
Reichsdankhaus mit Landestheater
2.07.1930 rok
Reichsdankhaus
Reichsdankhaus
Landestheater und Berufsschule
Frh. v. Stein-Gymnasium
Hilfswerk “Packchenhilfe Ost”
Freiherr-vom-Stein-Gymnasium. Państwowe gimnazjum oddane do użytku w 1931 roku.
Hantkestraße/ W. Pola
Gymnasium
wydawnictwo Schöning & Co. Lübeck
Kasernen
Koszary
4.7.1909
Infanterie Kaserne
Koszary piechoty
15.02.1911
3. Westpr. Infanterie Regiment Nr.129
Bromberg Karlstrasse, Graudenz Totalansicht, Inowrazlaw Panorama, Schneidemühl Kaserne 3 Battl. Inf. Rgt. 129
Erinnerung ad das 25 jährige Bestehen
Graudenz – 23. März 1906
III batalion 129 -go pułku piechoty w 1893 r został przeniesiony do Schneidemühl, a jego zadaniem prawdopodobnie miały być prace związane z usuwaniem zniszczeń po odwiercie studni. Batalion piechoty w kajzerowskiej armii to ok. 600 ludzi. 129 pp stacjonował w Grudziądzu (Graudenz).
Löwendiele mit Barbetrieb, Inh.: R. Wanske, Schneidemühl (Grenzmark)
16/8/1931
Kgl. kath. Lehrerseminar
28.10.1911
Lehrer-Seminar
16.04.1926 rok
Gymnasium
06.4.1905
Partie an der Küddow
30.07.1909
Kydowbrücke von der Bromberger Vorstadt gesehen
Widok na rzekę z Bygdoskiego Przedmieścia
25.07.1900
Die Brutalitäts – Akte der polnischen Regierung. Ausgewiesene deutsche Optanten am Bahnhof von Schneidemühl.
Akty brutalności polskiego rządu. Zadeklarowani niemieccy optanci na dworcu kolejowym w Pile.
Land- und Amtsgericht
Budynek sądu
02.03.1904 rok
Landgericht
Budynek sądu
11.12.1918 rok
Physik und Chemiehaus
część liceum zbudowana przy budynku sądu przy Friedrichstr. (dzisiejsza ul. Spacerowa a wcześniej Bohaterów Stalingradu). Budynek z charakterystyczną mozaiką przetrwał wojnę.
Po wojnie mieścił się w nim internat Zespołu Szkół Ekonomicznych.
Rozebrany na przełomie lat 60. i 70. ze względu na budowę osiedla przy ul. Boh. Stalingradu. (źródło: www.dawna.pila.pl)
20.07.1928 rok
Mein herz schlägt warm und treu für dich
Moje serce bije ciepło i wiernie dla Ciebie
08.11.1915 rok
Restauracja Hubertushöh
31.01.1943 rok
Hotel Kaiserhof
09.09.1920 rok
Pomnik Fryderyka Wielkiego (Denkmal Friedrich des Grossen) wydawnictwo Schöning & Co. Lübeck
Pomnik Fryderyka Wielkiego (Denkmal Friedrich des Grossen)
Pomnik ten pierwotnie znajdował się w Bydgoszczy. Powstał z inicjatywy bydgoskiego Stowarzyszenia Rzemieślników, a projekt wykonał przyrodnik Uhlenhuth. Po pozytywnym ocenieniu projektu przez słynnego berlińskiego rzeźbiarza Christiana Raucha w Królewskiej Odlewni w Berlinie wykonano brązowy odlew. Kamień węgielny pod budowę pomnika położono 21 października 1861 r. Na tej uroczystości był obecny król Wilhelm I, wracający z koronacji w Królewcu do Berlina. Pomnik odsłonięto 31 maja 1862 r. w obecności następcy tronu z małżonką. Usytuowano go pośrodku bydgoskiego Starego Rynku, który wówczas nosił nazwę Placu Fryderyka (Friedrichsplatz). Przedstawiał on króla Fryderyka II Wielkiego (1712-86) trzymającego w prawej dłoni laskę, a w lewej – zwój papieru (wg tradycji był to plan Kanału Bydgoskiego, zbudowanego za panowania Fryderyka). Miało to symbolizować pracę króla nad odbudową kraju po wojnie z Austrią. Napis na cokole brzmiał: „Dem großen Könige Friedrich II., die dankbaren Bewohner des Netze-Gaues am 31. Mai 1862“ (w tłumaczeniu: „Wielkiemu królowi Fryderykowi II wdzięczni mieszkańcy okręgu noteckiego 31 maja 1862 r.”). Pomnik był popularnie nazywany „Alte Fritz” („Stary Fryc”). W 1919 r. Bydgoszcz znalazła się w granicach Polski. 15 lipca tego roku miejski radca budowlany Walther Hildt potajemnie wywiózł pomnik do Piły. Inicjatorem tej akcji był ostatni bydgoski i pierwszy pilski prezydent rejencji Friedrich von Bülow. 1 czerwca 1923 r. pomnik ustawiono przy drewnianym moście na Gwdzie koło kościoła katolickiego św. Janów. Został on ustawiony tak, by Fryderyk patrzył na wschód. Na cokole dodano napis: „Geborgen aus entrissenen Landen, wiedererrichtet in Schneidemühl am 1. Juni 1923“ („Ocalony z wydartej ziemi, na nowo wzniesiony w Pile 1 czerwca 1923 r.”). 21 kwietnia 1941 r. pomnik przeniesiono ponownie na bydgoski Stary Rynek. Już w styczniu 1945 r. brązowy posąg został przetopiony na cele wojenne.1)www.dawna.pila.pl
Moltkestr.
10.03.1931 rok
określenie odcinka od Milchstr. (ul. gen. Sikorskiego) do Friedrichstr. (ul. Boh. Stalingradu).
Städt Turn-und Sportplatz
Boisko miejskie
Reichsschulerheim
Dom Ucznia Rzeszy (Reichsschulerheim), zbudowany w latach 1926-28 wg projektu architekta miejskiego Walthera Hildta. W 1945 r. znajdowała się w nim komendantura wojsk radzieckich wyzwalających (i przy okazji zrównujących z ziemią) Piłę2)dawna.pila.pl.
06.10.1930 rok
Städt Turnhalle
05.03.1926 rok
Infanterie Regiment Nr 149
149 Pułk Piechoty
Spis walk i bitew
01.02.1918 rok
Przypisy
| 1. | ↑ | www.dawna.pila.pl |
| 2. | ↑ | dawna.pila.pl |