Inne

Inne

 

 

Pomnik Fryderyka Wielkiego (Denkmal Friedrich des Grossen)

Pomnik ten pierwotnie znajdował się w Bydgoszczy. Powstał z inicjatywy bydgoskiego Stowarzyszenia Rzemieślników, a projekt wykonał przyrodnik Uhlenhuth. Po pozytywnym ocenieniu projektu przez słynnego berlińskiego rzeźbiarza Christiana Raucha w Królewskiej Odlewni w Berlinie wykonano brązowy odlew. Kamień węgielny pod budowę pomnika położono 21 października 1861 r. Na tej uroczystości był obecny król Wilhelm I, wracający z koronacji w Królewcu do Berlina. Pomnik odsłonięto 31 maja 1862 r. w obecności następcy tronu z małżonką. Usytuowano go pośrodku bydgoskiego Starego Rynku, który wówczas nosił nazwę Placu Fryderyka (Friedrichsplatz). Przedstawiał on króla Fryderyka II Wielkiego (1712-86) trzymającego w prawej dłoni laskę, a w lewej – zwój papieru (wg tradycji był to plan Kanału Bydgoskiego, zbudowanego za panowania Fryderyka). Miało to symbolizować pracę króla nad odbudową kraju po wojnie z Austrią. Napis na cokole brzmiał: „Dem großen Könige Friedrich II., die dankbaren Bewohner des Netze-Gaues am 31. Mai 1862“ (w tłumaczeniu: „Wielkiemu królowi Fryderykowi II wdzięczni mieszkańcy okręgu noteckiego 31 maja 1862 r.”). Pomnik był popularnie nazywany „Alte Fritz” („Stary Fryc”). W 1919 r. Bydgoszcz znalazła się w granicach Polski. 15 lipca tego roku miejski radca budowlany Walther Hildt potajemnie wywiózł pomnik do Piły. Inicjatorem tej akcji był ostatni bydgoski i pierwszy pilski prezydent rejencji Friedrich von Bülow. 1 czerwca 1923 r. pomnik ustawiono przy drewnianym moście na Gwdzie koło kościoła katolickiego św. Janów. Został on ustawiony tak, by Fryderyk patrzył na wschód. Na cokole dodano napis: „Geborgen aus entrissenen Landen, wiedererrichtet in Schneidemühl am 1. Juni 1923“ („Ocalony z wydartej ziemi, na nowo wzniesiony w Pile 1 czerwca 1923 r.”). 21 kwietnia 1941 r. pomnik przeniesiono ponownie na bydgoski Stary Rynek. Już w styczniu 1945 r. brązowy posąg został przetopiony na cele wojenne.1)www.dawna.pila.pl

 

Przypisy